Sumy

Sum to gatunek ryby z rodziny sumowatych.

Zasięg występowania i biotop: Zamieszkuje rzeki zlewiska Bałtyku, Morza Czarnego i Morza Kaspijskiego po Ren, sięga do południowej Szwecji i Finlandii. Introdukowany we Francji, Włoszech oraz na Półwyspie Iberyjskim. Żyje w dużych rzekach oraz zbiornikach zaporowych, w jeziorach rzadki. Aktywny zazwyczaj po zmroku, dzień spędza leżąc nieruchomo na dnie w głębokich miejscach o spokojnym przepływie. Jest samotnikiem, chociaż czasem żeruje w grupach. Jest wybitnie ciepłolubny. Zimą nie żeruje.

Cechy morfologiczne: Sum to największa ryba słodkowodna Europy. Osiąga długość ponad 2 m i masę ciała ponad 100 kg. Ciało długie pozbawione łusek, głowa duża, otwór gębowy duży silnie uzębiony. Nad górną szczęką znajdują się dwa długie, a pod dolną cztery krótkie wąsy. Płetwa grzbietowa jest silnie zredukowana, posiada tylko 3-5 promieni, natomiast płetwa odbytowa jest bardzo długa i sięga prawie do zaokrąglonej płetwy ogonowej. Ogon bardzo długi, stanowi 3/5 długości ciała. Oczy małe, nozdrza zakończone krótkimi mięsistymi rurkami. Ubarwienie zależy od środowiska. Grzbiet jest ciemny lub prawie czarny, czasem z zielonkawym, niebieskawym lub brązowawym odcieniem. Boki ciemno-żółtawo-białe z wyraźnym szarobrązowym marmurkowym wzorem, brzuch szarobiały z ciemnymi nieregularnymi plamami. Czasami występują czerwonookie osobniki albinotyczne.

Odżywianie: Młodociane osobniki zjadają początkowo skorupiaki, robaki itp. Starsze są wybitnymi drapieżnikami. Poluje na ryby różnych gatunków, jest kanibalem. Czasem zjada żaby, małe ssaki a nawet ptaki wodne. Wbrew pozorom większość zdobyczy to niewielkie rybki o długości kilkunastu centymetrów.

Rozród: Dojrzałość płciową sum osiąga w wieku 3–6 lat. Tarło odbywa się od V–VII w temperaturze nie mniejszej niż 20 °C, na zarośniętych płyciznach. Samica buduje na oczyszczonym z roślin podłożu prymitywne gniazdo i składa do niego około 500 tys. ziaren ikry, której pilnuje samiec. Wylęg następuje po 3-4 dniach. Okres larwalny kończy się po około 21 dniach. Młode osobniki wyglądem przypominają kijanki. W zależności od sprzyjających warunków sumy mogą osiągnąć metr długości nawet w przeciągu niecałych 2 lat. W prywatnych hodowlach (np. w Niemczech, Hiszpanii), już 10 miesięczne sumy mierzą przeciętnie około 60 cm. Nie jest jeszcze znana maksymalna długość życia tej ryby, ale szacuje się, że może dożyć ponad 80 lat.

Znaczenie gospodarcze: Sum największe znaczenie gospodarcze ma w rejonie Morza Czarnego. Wędkarze łowią go przede wszystkim na żywca lub martwą rybkę, z gruntu lub na spławik oraz na spinning.

Nie ma w ofercie Meppsa przynęty, która wielkością mogłaby zdziwić wymiarowego suma. Dla tej ryby, dla jej ogromnej paszczy wszystkie Gianty, Killery i „numery siedem” nie wykraczają poza jej zwyczajne apetyty. Zawodowi rybacy nazywają tego drapieżnika workiem na drobnicę. Ryba ta bowiem w czasie swoich żerowych wędrówek nie pogardzi bowiem ani narybkiem, ani robaczkiem, ani chrabąszczem opadłym na wodę. Zresztą, także w swojej dziennej ostoi nie przepuści ofierze przepływającej w pobliżu. Sum, podobnie jak sandacz, ma dwie strefy żerowania – przydenną, dzienną i podpowierzchniową w okresach aktywności żerowej. Żeruje zazwyczaj nocą, ale i w ciągu dnia w miesiącach, kiedy wolno je łowić miewa i ataki głodu, kiedy wychodzi do powierzchni. W ofercie Meppsa znaleźć można przynęty, którymi nawet na bystrzejszych odcinkach rzek daje się łowić głęboko, w pobliżu dna. To przede wszystkim Aglia Spinflex, jedyny wabik, którym daje się „stukać o dno”. Sumy kryją się w dzień nie tylko w głębokich dołach o zastoiskowym charakterze, wolą raczej oddalone od brzegu „dołki na jednego” – najczęściej głębokie, ale bystre rynny o nierównym dnie, pełne głazów, lub dziur w iłowej płycie. Niekoniecznie więc są to stanowiska pełne zaczepów i spokojnie można w nich łowić technikami sandaczowymi, czyli z zatrzymywaniem ściągani i z tzw. opadem. Poza Spinnflexami daje się w ten sposób łowić także Lusoxami – warto mieć kilka rozmiarów tych błystek, tak aby do mniejszej obrotówki dodać główkę obciążającą od większego „numerka”. Także Tandem Brochet można prowadzić w podobny sposób, a kolor biały i seledynowy jest na sumy nadzwyczaj skuteczny. Sum, mimo pozornie ciastowatej, przelewającej się budowy, jest rybą, która do przepływającej obok ofiary startuje błyskawicznie i to z odległości kilku metrów. Można więc nad „dołkami na jednego” oraz w partiach głębszych spowolnień poprowadzić największe Aglie, Comety oraz przede wszystkim Aglie Nr 7. To przynęty obracające się niezbyt szybko, ale emitujące falę hydroakustyczną godną atlantyckiego liniowca, a na podwodne sygnały jest sum nadzwyczaj wrażliwy.

Spośród standardowych błystek najgłębiej daje się prowadzić (i najdalej zarzucać) Aglia Long Heavy – to błystka, która wielkością przypomina kiełbiki, jelczyki i jazgarze, czyli menu codzienne suma odpoczywającego przy dnie. Inne wabie, nawet te największe nie wykraczają poza standardowe krąpiki czy płotki, czyli ryby połykane także stanowiące podstawę wyżywienia. Szczególnie skuteczne mogą okazać się Aglie Fluo nr 5. Sum lubi mocne kolory.

Pisaliśmy już, że sum także za dnia miewa ataki apetytu i żeruje w strefie powierzchniowej, do jej obłowienia doskonałe będą wszystkie „chwostowe” meppsy na szczupaki, czyli Musky Killer i Giant Killer oraz Giant Tandem. To wabie, które na niewielkim nawet nurcie mają tendencje do górowania, czyli wychodzenia ku powierzchni. Dają się jednak prowadzić ok. 70 cm pod lustrem wody, co jest najlepszą głębokością dla żerujących sumów. Podobnie rzecz się ma z największymi Agliami TW Mino.

Nie trzeba chyba dodawać, że nastawienie się na te drapieżniki wymaga mocnego sprzętu – zresztą narzuca taki wybór łowienie przynętami ciężkimi i stawiającymi w wodzie bardzo mocny opór.

Za wabiki sumowe można także uznać największe Syclopsy (#3), a także abstrakcyjne na śródlądziu 11 cm głowonogi Timber Doodle.

Ze względu na emitowanie potężnej fali hydroakustycznej przynęty Meppsa mogą okazać się skuteczniejsze od innych. Prym w arsenale błystek na sumy wiedzie Giant Marabou, specjalnie zaprojektowany do walki z wąsatym drapieżcą.